มวลกล้ามเนื้อเป็นส่วนสำคัญของร่างกาย ทำหน้าที่ช่วยในการเคลื่อนย้ายร่างกาย รักษาท่าทาง เผาผลาญพลังงาน และปกป้องอวัยวะภายใน โดยทั่วไปแล้ว มวลกล้ามเนื้อจะลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น โดยพบว่ามวลกล้ามเนื้อจะลดลงประมาณ 1-2% ต่อปี เมื่ออายุ 40 ปีขึ้นไป และลดลงเร็วขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (Sarcopenia) คือ ภาวะที่มวลกล้ามเนื้อลดลงร่วมกับความแข็งแรงของกล้ามเนื้อลดลง โดยภาวะนี้พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ สาเหตุของภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยอาจเกิดจากหลายปัจจัย เช่น การขาดการออกกำลังกาย โรคเรื้อรังบางชนิด เช่น โรคไตเรื้อรัง โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคอ้วน เป็นต้น
อันตรายจากมวลกล้ามเนื้อลด
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยอาจส่งผลต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ได้หลายประการ ดังนี้
- ภูมิคุ้มกันต่ำ กล้ามเนื้อเป็นแหล่งผลิตเซลล์เม็ดเลือดขาว ซึ่งทำหน้าที่ต่อต้านการติดเชื้อ ดังนั้น ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจึงอาจทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำ ส่งผลให้ติดเชื้อง่ายขึ้น
- ติดเชื้อง่าย ผิวหนังบางลง ทำให้เชื้อโรคสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายขึ้น
- แผลหายช้า กล้ามเนื้อช่วยในการซ่อมแซมบาดแผล ดังนั้น ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจึงอาจทำให้แผลหายช้า
- อ่อนแรง กล้ามเนื้อทำหน้าที่ช่วยในการเคลื่อนย้ายร่างกาย ดังนั้น ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจึงอาจทำให้อ่อนแรง เคลื่อนไหวร่างกายลำบาก
- เป็นแผลกดทับ ภาวะอ่อนแรงอาจทำให้ไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้อย่างอิสระ ส่งผลให้เกิดแรงกดทับที่ผิวหนังและเนื้อเยื่อบริเวณต่างๆ นานๆ เข้า อาจทำให้เกิดแผลกดทับได้
- ปอดอักเสบ กล้ามเนื้อช่วยในการหายใจ ดังนั้น ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจึงอาจทำให้ปอดทำงานได้ไม่เต็มที่ ส่งผลให้เสี่ยงต่อการเกิดปอดอักเสบ
- เป็นแผลเรื้อรังไม่หาย ภาวะอ่อนแรงอาจทำให้ไม่สามารถดูแลตัวเองได้ รวมถึงไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายไปพบแพทย์ได้ทันเวลา ส่งผลให้เป็นแผลเรื้อรังไม่หาย
- เสี่ยงต่อการเสียชีวิต ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยอาจทำให้คุณภาพชีวิตลดลง ส่งผลให้เสี่ยงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร
วิธีป้องกันภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย
วิธีป้องกันภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยสามารถทำได้ดังนี้
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ การออกกำลังกายแบบแรงต้านจะช่วยเพิ่มมวลกล้ามเนื้อและเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ
- รับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง โปรตีนเป็นสารอาหารที่จำเป็นในการสร้างกล้ามเนื้อ โดยควรรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ นม ถั่ว และธัญพืช
- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ น้ำหนักที่เกินมาตรฐานอาจส่งผลต่อมวลกล้ามเนื้อ
- หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้มวลกล้ามเนื้อลดลง เช่น โรคเรื้อรังบางชนิด การขาดการออกกำลังกาย เป็นต้น
หากพบว่าตนเองมีความเสี่ยงต่อภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสม
เป็นเพื่อนแชทพูดคุยสอบถามกันได้ที่ Line ID : @chavanut และ IG: chavy212